Elke Dierenarts - Konijnenblog
November 2024 - Happy together
Wist je dat konijnen echte gezelschapsdieren zijn? Naast dat ze het vaak erg gezellig vinden met hun mensen baasjes, zijn het ook groepsdieren die het beste met z’n tweeën (of meer) gehouden kunnen worden.
Ook al denken mensen vaak dat hun enige konijn best gelukkig is, ze zijn nog altijd veel gelukkiger met een maatje. Samen spelen, elkaars vacht verzorgen, samen slapen... Mensen, of andere diersoorten, kunnen dat nooit vervangen.
Zorg wel dat de dieren voldoende ruimte hebben en dat ze op een juiste manier gekoppeld worden, want konijnen die elkaar niet kennen kunnen ruzie maken en elkaar verwonden. Ook is niet elke combinatie geschikt. Een ram (mannetje) en een voedster (vrouwtje), beiden gecastreerd, is de beste optie die meestal goed gaat onder de juiste begeleiding.
Het koppelen van konijnen dient zorgvuldig te gebeuren. Je kunt dit zelf doen, maar ook bij een opvang of asiel kun je jouw konijn laten koppelen met een ander konijn. Meer informatie over koppelen is te vinden op de website van het licg: https://www.licg.nl/konijnen-en-knaagdieren/konijnen-koppelen-het-koppelproces/
Oktober 2024 - Konijnentaal deel 2
Omdat er zoveel over te schrijven is en je zoveel aan je konijnen kan aflezen om ze mogelijk beter te begrijpen, hier het beloofde deel 2 van de blog konijnentaal:
Achter elkaar rennen/jagen
Konijnen rennen achter elkaar aan als onderdeel van seksueel gedrag. Daarbij staat de staart vaak omhoog. Er kan ook onenigheid tussen twee individuen zijn. Daarnaast kunnen ze dit ook voor de lol doen. Soms ontaardt dit in problemen omdat een konijn dan achter de voeten van mensen of andere huisdieren aangaat.
Op elkaar rijden
Hiermee bepalen ze o.a. de rangorde. Dit kan zowel vanaf de voor- als achterkant. Zowel de voedster als de ram kan dit doen. Indien er een stress situatie is, zullen ze dit gedrag vaker vertonen. Bijvoorbeeld bij een (te) klein hok.
Een konijn welke verstijfd/bevriest en in elkaar duikt
Het konijn is bang of kan ziek zijn.
Luchtdraai (Binkie)
Tijdens het rennen, springt het konijn in de lucht en draait zich. Het konijn is dan in een vrolijke, actieve bui.
Likken
Bijvoorbeeld hand/arm/hoofd. Verzorging, een teken van vriendschap en vertrouwen. Indien je konijn bij jou likt is dat een goed teken. Voor konijnen kan het wassen ook met hiërarchie te maken hebben. Degenen die gewassen wordt kan de dominante zijn.
Met dingen gooien
Het dier wil iets uit de weg hebben. Het kan een boze emotie zijn. Het dier kan ook baldadig zijn. Een jong konijn zal dit vaker doen, dan een volwassen konijn.
Haren uit het lichaam trekken
Een voedster die zwanger is en een nest wil maken of een voedster die schijnzwanger. (Ze legt het meestal in een hoek of in het nachthok). Soms gedragsmatig gedrag door bijvoorbeeld eenzaamheid/verveling.
Overal keutels achterlaten
Dit is mijn territorium. Bijvoorbeeld als er iets nieuws in de woonkamer is of in de kooi of er is visite (ander dier, ander konijn, ander mens).
Sproeien
Konijnen kunnen elkaar besproeien met urine. De mannen doen dit vaker dan de vrouwen, maar ook de vrouwtjes kunnen dit doen. Soms gebeurt dit ook naar mensen toe. Het kan seksueel zijn, maar het kan ook agressief gedrag zijn.
September 2024 - Konijnentaal deel 1
Om je konijn goed te kunnen begrijpen, moet je weten dat het konijn een prooidier is. Dat betekent dat konijnen continu angst en stress ervaren; als prooidier dien je in de natuur immers als voedsel. Prooidieren moeten hun uiterste best doen om zo weinig mogelijk op te vallen in hun omgeving. Konijnentaal is daardoor ook behoorlijk subtiel. Hieronder wat betekenissen van de meest voorkomende 'konijnentaal'. Omdat er zoveel over te vertellen is bestaat deze blog uit twee delen!
Grommen of brommen
"Ga weg, ik ben bang voor je of ik wil dit niet". Bijvoorbeeld bij nagels knippen, of in de buurt komen van het hok.
Stampen
Het konijn is bang, of boos, vindt dat er gevaar dreigt of is het er niet mee eens. Kan soms ook voor aandacht zijn, dan zal het ook andere lichaamstaal laten zien. Een bang of angstig konijn zal meer in elkaar gedrukt zitten en grote ogen hebben.
Gillen/krijsen
Doodsbang voor iets zijn.
Neus tegen lichaam duwen/stoten
Aandacht trekken.
Plat op de grond liggen, gespannen, oren naar achteren
Het dier vindt iets of een situatie onveilig.
Het konijn staat op vier poten, Achterpoten zijn aangespannen en oren plat in de nek
Aanvallen. Eventueel kan het dier van tevoren grommen of brommen.
Op de zijkant of rug rollen
Het dier is heel erg op zijn gemak en relaxed. Ogen zijn dan half gesloten nadat het op de zij of de rug is gerold.
Plat op de grond liggen, ontspannen houding, kop/kin op de grond, oren ontspannen naar de zijkant
Het dier is ontspannen.
Op vier poten staan waarbij de achterste poten een beetje uitgestrekt zijn en kop omhoog
Alert, rondkijken wat er gaande is, nieuwsgierig
Met zijn onderkin ergens overheen wrijven (chinning)
Territorium afzetten. De geurklieren over dingen heen wrijven, daarmee zeggende dat een item, dier of mens van hem is.
Volgende maand deel 2 van konijnentaal!
Augustus 2024 - Voeding voor konijnen
Het welzijn van konijnen wordt onder andere bepaald door de juiste voeding. Maar ja… welke voeding kun je nu het beste geven aan je konijnen?
Voedingspiramide
De meeste konijnen eigenaren hebben wel eens van de voedingspiramide gehoord. Daarin staat aangegeven dat de dagelijkse voeding van konijnen voor 80% (of meer) uit ruwvoer moet bestaan. Dit kan zijn: hooi, vers gras of luzerne. Vervolgens 10-15% groenten en kruiden, 5% brokjes/biks en 0-5% fruit.
Hooi
Hooi bestaat uit gedroogd gras en (on)kruiden. Er bestaan verschillende soorten hooi. Voor konijnen is het wenselijk om hooi van een grove structuur te geven, bijvoorbeeld timothy hooi. Dit type hooi is vanwege het lage calciumgehalte erg geschikt voor konijnen met nier- en blaasproblemen. Voor de slechte hooi-eter bestaat er kruidenhooi of hooi met een topping van gedroogde groente/fruit of kruiden.
Waarom is hooi zo belangrijk?
Hooi bevat veel vezels welke zorgen voor een goede darmwerking en ze trekken water aan, waardoor voedingsstoffen in de darmen beter worden opgenomen. Ook moeten konijnen er goed op kauwen, wat zorgt voor slijtage van tanden en kiezen.
Gras
De meeste konijnen doe je een groot plezier met vers gras. Als een konijn niet aan gras gewend is, bouw het eten van gras dan langzaam op. Het eerste verse gras in het voorjaar bevat veel eiwit, dit kan diarree veroorzaken, wees hier voorzichtig mee. Gras plukken in gebieden waar wilde konijnen voorkomen raden we af, omdat het gras viraal besmet kan zijn.
Juli 2024 - Trucjes en training
Konijnen zijn slimmer dan dat over het algemeen wordt gedacht of verwacht.
Konijnen houden van een mentale uitdaging. Wanneer je met je konijn aan de slag gaat met het leren van trucjes zul je merken dat veel konijnen hier plezier in hebben!
Zindelijkheid
Een eerste handige oefening om mee aan de slag te gaan is de zindelijkheid! Veel mensen weten niet dat je een konijn vaak heel goed zindelijk kan maken. Vaak hebben ze het ook al vlot door. Voordeel is ook dat je minder vaak een heel hok hoeft schoon te maken. Om een konijn zindelijk te maken gebruik je een ruime bak (onderkant van een kattenbak is ideaal) met daarin een bodembedekker zoals zaagsel of hennepvezel. Heeft / hebben je konijn(en) al een favoriete hoek om zijn of haar behoefte te doen? Zet de bak dan daar neer. Plaats een hooiruif naast de bak, konijnen hebben graag wat te knabbelen als ze hun behoefte doen. Schep steeds de keutels die naast de bak liggen in de bak en beloon je konijn met een verantwoord snackje als je ziet dat het konijn op de bak zijn of haar behoefte doet.
Kunstjes
Naast handige trucjes zijn er ook leuke kunstjes die je je konijn kan leren. Zo zijn er bijvoorbeeld veel behendigheidshindernissen te koop. Met een target stick kun je je konijnen dan zo een parcours laten lopen, probeer tussendoor ook goed te belonen. In het begin kan het handig zijn om wat snacks in een werpstok voor tennisballen te leggen en deze voor de neus van het konijn te houden. Op internet zijn eindeloos veel trucjes en bijbehorende instructies te vinden die er voor zorgen dat je samen met je konijn aan de slag kunt! Bent u aan de hand van deze informatie enthousiast aan de slag gegaan? We zien graag in de reacties foto’s of video’s van de trucjes!
Juni 2024 - Je konijn in de zomer
Net als veel mensen zijn konijnen ook gek op de zomer.
Tegelijkertijd brengt de zomer ook een aantal risico’s met zich mee wanneer u konijnen als huisdier heeft. De meeste konijnen kunnen er namelijk heel erg van genieten om languit in de zon te liggen, maar het wordt ze ook al snel te warm.
Verkoeling
Het klinkt heel logisch om konijnen niet in de volle zon te zetten, maar helaas zien we nog regelmatig konijnen in een (te klein) verblijf in de volle zon staan. Ieder konijn zou de mogelijkheid moeten hebben om een koele plek op te zoeken. Het meest ideale is uw konijnen de mogelijkheid te bieden om in de modder een hol te kunnen graven om de koelte onder de grond op te zoeken.
Is deze mogelijkheid er niet, dan kunt u uw konijnen verkoeling bieden door een speciale ‘koelpad’ in het hok te leggen. Of een bevroren waterfles. Zet daarnaast een parasol voor het verblijf, of maak gebruik van een schaduwdoek. Uiteraard is het belangrijk om goed in de gaten te houden of je konijnen voldoende water hebben. Over het algemeen vinden konijnen het prettiger om uit een bak/schaal te drinken dan uit een drinkflesje.
Stress
Denk er ook om dat je op erg warme dagen je konijn niet onnodig stress bezorgt, door bijvoorbeeld konijnen te koppelen of nagels te knippen. Te veel stress kan voor oververhitting zorgen.
Huidmadenziekte Myiasis
Een ander aandachtspunt in de zomer is de groene vleesvlieg en de blauwgroene bromvlieg, die afkomen op ontlasting/urine van konijnen. Deze vervelende vliegen leggen eitjes in de vacht van je konijn en uit die eitjes komen maden. De maden zetten zich vast in de huid en scheiden stoffen af die de huid en het onderhuids weefsel doen afsterven. Zij eten zich als het ware een weg door de huid. Dit veroorzaakt erg veel stress, jeuk en pijn bij je konijn. Snel ingrijpen is cruciaal omdat Myiasis bij konijnen al binnen 24-48 uur fataal kan zijn.
Voorkomen
Om Myiasis te voorkomen zijn een aantal dingen belangrijk:
- Hou het verblijf van je konijnen goed schoon.
- Check regelmatig of je konijnen geen 'plakpoep' of urinebrand' hebben. Konijnen geven het niet goed aan als ze zich niet lekker voelen. Een kleine verandering in het gedrag kan al een aanwijzing zijn dat het last van Myiasis heeft.
- Het afdekken van het verblijf met een muggenhor is aan te raden.
- In de risicovolle periode (april - oktober) kunnen konijnen preventief worden behandeld met een spray of pipetten.
- Konijnen met extra risico op Myiasis dienen extra goed in de gaten gehouden te worden. Dit zijn bijvoorbeeld konijnen met overgewicht, omdat zij vaak moeite hebben om hun blindedarmkeutels op te eten en deze soms in de vacht blijven hangen. Konijnen met een blaasontsteking hebben sneller last van urinebrand en konijnen met (chronische) snot of gebitsproblemen hebben sneller last van vochtige plekken in hun vacht. Dit alles maakt konijnen erg interessant voor de vliegen.
We wensen u en uw konijnen een hele fijne zomer toe!
Mei 2024 - (Over)gewicht
Weet jij of je konijn het juiste gewicht heeft? Of is hij/zij of juist te dik?
Net als bij mensen, honden en katten is gewicht óók voor konijnen een belangrijk onderdeel van algeheel welzijn. Van alle konijnen die we op de praktijk zien, heeft het overgrote deel overgewicht. Konijnen in het wild hebben vaak een veel actiever leven dan een konijn bij ons in huis of in de tuin. In het wild zijn de dieren zo’n 11 uren per dag veel aan het rondlopen om te zoeken naar voedsel en de omgeving te verkennen. Een konijn bij ons in de tuin krijgt vaak wat voer in een bakje en hoeft hier dus totaal geen moeite voor te doen. Daarnaast hebben konijnen in het wild een ontzettend groot leefgebied waar ze de hele dag door in beweging zijn, daar kan geen enkele grote ren in de tuin aan tippen. Als we de calorieverbranding en calorie-inname op deze manier tegenover elkaar zetten is het geen verrassing dat de konijnen die we als huisdier houden over het algemeen veel te vaak te zwaar zijn.
Wat is het juiste gewicht?
Om het juiste gewicht te bepalen kijken we liever naar hoe een konijn er uit ziet dan dat we kijken naar de cijfers. Hieronder staan de belangrijkste herkenningspunten om te bepalen of een konijn een gezond gewicht heeft.
Bij een te mager konijn steekt de ruggengraat erg uit en voelen ruggengraat en ribben scherp aan.
Bij een te dik konijn zijn ribben en ruggengraat slecht voelbaar als je er overheen aait. Ook kan de wam bij een voedster vergroot zijn.
Bij een konijn met een goed gewicht zijn de ribben en ruggengraat gemakkelijk voelbaar maar voelen deze niet scherp aan.
Risico’s van overgewicht
Het hebben van overgewicht kan verschillende problemen veroorzaken. Zo hebben konijnen met overgewicht snel last van de gewrichten door het continu meeslepen van extra gewicht. Ze kunnen zich minder goed wassen en kunnen daarom sneller huidklachten krijgen. Wanneer een konijn open wondjes of vieze plekken heeft, zijn ze ook aantrekkelijker voor vliegen om eitjes op te leggen met maden als gevolg. Ook kunnen er aan de onderkant van de poten ontstoken plekken komen door dat er veel gewicht op komt. Deze zijn erg pijnlijk en vaak lastig te behandelen door de locatie.
Hoe laat je een konijn (veilig) afvallen?
De belangrijkste tip om een konijn te laten afvallen is om ervoor te zorgen dat het konijn zo weinig mogelijk (tot geen) brokjes meer eet en zo veel mogelijk vers hooi. Er zijn verschillende smaken hooi met bijvoorbeeld lekkere kruiden er doorheen. Zoek uit wat jouw konijn het lekkerst vindt! Zorg ook voor voldoende beweging door bijvoorbeeld een ruime ren af te zetten of als de tuin goed is afgezet, lekker los te laten lopen. Verzin ook leuke speeltjes waardoor een konijn harder moet werken om aan het voer te komen. Stop bijvoorbeeld wat hooi of (veilige) groenten in een toiletrol. Je kan ook een ‘waslijn’ maken en met houten wasknijpers wat kruiden, bloemen of groenten ophangen.
Voor meer advies op maat mag u gerust contact opnemen met de praktijk. Wij helpen u graag verder!
April 2024
Het senior Konijn
Wist u dat konijnen met goede verzorging en de juiste voeding en leefomstandigheden wel 10 tot 15 jaar oud kunnen worden? Uiteraard is dit per ras wel verschillend. Ook kan het geslacht, en of een dier wel of niet gecastreerd/gesteriliseerd is een verschil maken. Zo worden gesteriliseerde voedsters vaak ook ouder dan niet-gesteriliseerde voedsters.
Ouderdom is geen ziekte maar kan wel met gebreken komen, daarom enkele tips en tricks om het het oudere konijn zo makkelijk mogelijk te maken en zo goed mogelijk te verzorgen:
Voeding
Zorg voor goede kwaliteit voeding. Het reukvermogen vermindert met de leeftijd waardoor voeding minder aantrekkelijk is dan voorheen. Hierdoor kan je dus plotseling met een kieskeurige eter te maken krijgen. Biedt bergheide-, weide-, of kruidenhooi aan, hier zit meer geur aan waardoor het eten wordt bevorderd. Voer een kwalitatieve vezelrijke geperste brok en biedt kruiden aan om de weerstand te verhogen.
Ogen
Het zicht kan verminderen door ouderdomsstaar. Daarom is het prettig dat het verblijf niet te veel verandert en zoveel mogelijk hetzelfde blijft. Senioren hebben door een lagere weerstand een hoger risico op oogbeschadigingen en andere aandoeningen, dus laat het bij problemen altijd beoordelen door de dierenarts.
Gewrichten
Een van de grootste ouderdomsklachten is het krijgen van gewrichtsproblemen. De gewrichten worden stijf en pijnlijk. Het dier heeft hier in het dagelijks leven veel last van.
-
Plaats voedsel en water op goed bereikbare plekken. Laat het konijn niet meer uit de drinkfles drinken, dit kan erg pijnlijk zijn en daardoor leiden tot weinig vochtopname, wat vervolgens weer kan leiden tot nierfalen.
-
Ook moeten de nagels goed in de gaten worden gehouden, omdat ze minder bewegen en deze daardoor niet meer vanzelf slijten. Het zou goed kunnen dat de nagels regelmatig moeten worden geknipt.
-
Het opeten van de blindedarmkeutels wordt moeilijker waardoor deze vast blijven plakken op de vacht. Houd het achterwerk dus goed in de gaten en maak schoon indien nodig zodat vliegen geen maden kunnen achterlaten in de vacht.
Vacht
De wintervacht wordt minder waardoor ze zich minder goed warm kunnen houden. Haal ze daarom in het najaar/ winter naar binnen. Daarnaast kunnen ze hun vacht ook minder goed verzorgen en zullen ze vaker geborsteld moeten worden.
Maart 2024
Muggen? Vaccineren!
Ondanks dat het pas Maart is, zijn de eerste muggen alweer wakker geworden. Muggen zijn niet alleen vervelend voor de mens omdat ze ons uit onze slaap kunnen houden. Muggen en andere stekende insecten kunnen ook nare ziekten overbrengen op konijnen, zoals Myxomatose, RHD1 en RHD2. Deze virusziekten hebben vaak een dodelijke afloop bij konijnen.
Voorjaar
Het is belangrijk om uw konijnen tegen deze virussen te beschermen. Ons advies is om ze eenmaal per jaar te laten vaccineren. Bij voorkeur vroeg in de eerste maanden van het jaar, zodat ze tijdens de meest risicovolle periode (het voorjaar en de zomer) goed beschermd zijn. De vaccinatie werkt na drie weken.
Horrengaas
U kunt uw konijnen extra beschermen door het gebruik van horrengaas. Bij konijnen die binnen verblijven kan horrengaas voor de ramen helpen om muggen te weren. Het verblijf van buitenkonijnen kan ook beschermd worden met horrengaas. Een andere optie is vlooienbestrijding.
Afspraak
Maak snel uw afspraak voor de vaccinatie. Bij een vaccinatie krijgt uw konijn ook een uitgebreid lichamelijk onderzoek.
Tip: Voor het reizen naar de praktijk kan het fijn zijn om een handdoek in de reismand te leggen en een tweede handdoek over de reismand heen. Konijnen voelen zich veiliger in een donkere ruimte.